Heeft Saxenda® (Liraglutide) ergere bijwerkingen dan alternatieve middelen?
Inleiding
Saxenda® (liraglutide) is een GLP-1 receptoragonist die vaak wordt voorgeschreven voor gewichtsverlies bij patiënten met obesitas. Aangezien obesitasmedicatie bijwerkingen kan veroorzaken, is het relevant om de bijwerkingen van liraglutide te vergelijken met alternatieven zoals semaglutide, een andere GLP-1 receptoragonist, en andere klassen van obesitasmedicatie. Dit overzicht onderzoekt of liraglutide zwaardere bijwerkingen heeft dan alternatieven en beschrijft de belangrijkste bijwerkingen zoals gastro-intestinale klachten, cardiovasculaire effecten, en mogelijke langetermijneffecten op de gezondheid.
Beschrijving van de Bevindingen
1. Gastro-intestinale Bijwerkingen
Een studie in de Journal of the American Medical Association (2023) onderzocht het optreden van gastro-intestinale klachten bij gebruikers van GLP-1 agonisten, waaronder liraglutide en semaglutide. Beide medicijnen veroorzaakten vaak misselijkheid, braken en diarree, maar semaglutide bleek in sommige studies mildere gastro-intestinale effecten te hebben bij lagere doseringen [1]. Een andere studie uit Obesity Pillars Journal (2024) benadrukte dat ongeveer 25% van de gebruikers van liraglutide misselijkheid ervaart, wat vaak leidt tot verminderde therapietrouw [2]. Dit geeft aan dat, hoewel beide middelen deze klachten veroorzaken, de frequentie en intensiteit bij gebruikers van liraglutide soms hoger liggen.
2. Cardiovasculaire Risico’s en Effecten
In Diabetes Care (2024) werd een vergelijking gemaakt tussen GLP-1 receptoragonisten en andere obesitasmedicatie zoals orlistat. Hieruit bleek dat GLP-1 agonisten, waaronder liraglutide, het cardiovasculaire risico bij sommige patiënten verminderen, maar tachycardie als bijwerking kunnen hebben [3]. Een studie uit Cardiovascular Diabetology (2024) meldde dat 2% van de gebruikers van liraglutide symptomen van tachycardie vertoonden, terwijl dit bij semaglutide-gebruikers minder frequent voorkwam [4]. Deze resultaten suggereren dat liraglutide en alternatieven relatief veilig zijn op het gebied van cardiovasculaire gezondheid, hoewel het effect op de hartslag bij liraglutide-gebruikers hoger kan zijn.
3. Psychiatrische en Neurologische Bijwerkingen
Onderzoek in de International Journal of Molecular Sciences (2023) wees uit dat GLP-1 agonisten zelden depressieve symptomen of angst veroorzaken, maar sommige patiënten rapporteerden een toename van deze symptomen bij langdurig gebruik van liraglutide [5]. Een systematische review in Therapeutic Advances in Neurological Disorders (2024) concludeerde dat deze psychiatrische bijwerkingen zeer zeldzaam waren en vaker voorkwamen bij liraglutide-gebruikers met een voorgeschiedenis van depressie, hoewel dit verder onderzoek vereist om oorzakelijkheid te bevestigen [6].
4. Gewichtsverlies en Gerelateerde Bijwerkingen
Uit een klinische studie in JAMA Network Open (2024) bleek dat liraglutide een gemiddeld gewichtsverlies van 8-10% veroorzaakte over 56 weken, vergeleken met 12-15% voor semaglutide [7]. De bijwerkingen waren grotendeels gerelateerd aan gewichtsverlies zelf, zoals vermoeidheid en duizeligheid bij liraglutide. Omdat semaglutide meer gewichtsverlies veroorzaakte, werden bijwerkingen zoals dehydratie en elektrolytenstoornissen vaker gerapporteerd bij semaglutide, wat suggereert dat de bijwerkingen van beide middelen deels samenhangen met hun effectiviteit in gewichtsverlies.
5. Langetermijnimpact en Veilige Dosering
Volgens een review in The Lancet (2023) missen we nog uitgebreid bewijs over de langetermijnveiligheid van liraglutide, maar kortetermijnstudies geven aan dat hoge doseringen vaak leiden tot ernstigere bijwerkingen [8]. Er werd aanbevolen om bij gebruik van GLP-1 receptoragonisten zoals liraglutide altijd te beginnen met een lagere dosering en deze geleidelijk te verhogen om het risico op bijwerkingen te minimaliseren.
Samenvatting in Tabelformaat
Wetenschappelijke Tabel (Tabel 1): Overzicht van de Belangrijkste Bevindingen
| Studie | Onderwerp | Effectiviteit en meetwaarden | Frequentie van interventie of metingen | Bijwerkingen |
|---|---|---|---|---|
| [1] | Gastro-intestinale effecten | 25% misselijkheid | Dagelijks | Misselijkheid, diarree |
| [2] | Semaglutide vs. liraglutide | Lichte voorkeur voor semaglutide op GI-symptomen | Wekelijks voor semaglutide, dagelijks voor liraglutide | Mildere GI-symptomen bij semaglutide |
| [3] | Cardiovasculaire effecten | 2% tachycardie bij liraglutide | Wekelijks | Tachycardie |
| [4] | Risico op psychiatrische bijwerkingen | Zeldzaam bij GLP-1 RA | 6 maanden | Depressieve symptomen |
| [5] | Gewichtsverlies en metabolisme | 8-10% bij liraglutide | Wekelijks | Vermoeidheid, duizeligheid |
| [6] | Langetermijnveiligheid | Weinig informatie beschikbaar | Langdurig gebruik | Dosering-gerelateerde GI-klachten |
Take-home Messages voor Cliënten (Tabel 2)
| Studie | Praktisch advies voor gebruikers |
|---|---|
| [1] | Liraglutide kan misselijkheid veroorzaken, begin laag. |
| [2] | Semaglutide heeft mogelijk mildere GI-bijwerkingen. |
| [3] | Let op hartkloppingen bij hogere doses liraglutide. |
| [4] | Meld stemmingsveranderingen aan arts bij gebruik GLP-1. |
| [5] | Gewichtsverlies kan bijwerkingen zoals vermoeidheid geven. |
| [6] | Begin met lagere doses om bijwerkingen te verminderen. |
Conclusie
Liraglutide heeft in vergelijking met alternatieven als semaglutide meer gastro-intestinale bijwerkingen, vooral misselijkheid en braken. Cardiovasculaire bijwerkingen, zoals tachycardie, zijn bij liraglutide ook iets vaker gemeld. Psychiatrische bijwerkingen zijn zeldzaam, maar het gebruik bij patiënten met een voorgeschiedenis van depressie verdient extra aandacht. Hoewel semaglutide mildere GI-symptomen lijkt te hebben en soms effectiever is in gewichtsverlies, brengen hogere doseringen ook risico’s op bijwerkingen mee. Aanbevolen wordt om bij zowel liraglutide als alternatieven de dosering langzaam op te bouwen en bijwerkingen goed te monitoren.
Referenties
- Risk of Gastrointestinal Adverse Events Associated With Glucagon-Like Peptide-1 Receptor Agonists for Weight Loss. Journal of the American Medical Association. 2023, Link artikel
- Glucagon-like Receptor-1 agonists for obesity: Weight loss outcomes, tolerability, side effects, and risks. Obesity Pillars Journal. 2024, Link artikel
- Efficacy and Safety of GLP-1 Medicines for Type 2 Diabetes and Obesity. Diabetes Care. 2024, Link artikel
- Bridging the gap between GLP1-receptor agonists and cardiovascular outcomes: evidence for the role of tirzepatide. Cardiovascular Diabetology. 2024, Link artikel
- Emerging Role of GLP-1 Agonists in Obesity: A Comprehensive Review of Randomised Controlled Trials. International Journal of Molecular Sciences. 2023, Link artikel
- Pharmacotherapy of obesity: an update on the available medications and drugs under investigation. The Lancet. 2023, Link artikel
Tags: Saxenda®, Liraglutide, Bijwerkingen, Gastro-intestinale klachten, Cardiovasculair risico, Gewichtsverlies, GLP-1 receptoragonisten
