Vraag: Heeft Saxenda® (Liraglutide) invloed op het hart?
Inleiding
Saxenda® (liraglutide) is een GLP-1-receptoragonist die voorgeschreven wordt voor gewichtsverlies bij mensen met obesitas. Gezien de relatie tussen obesitas, diabetes type 2, en een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, is het belangrijk om de effecten van liraglutide op het cardiovasculaire systeem te begrijpen. In dit overzicht bespreek ik recente onderzoeken naar het effect van Saxenda® op het hart, waaronder invloed op bloeddruk, lipidenprofiel, ontstekingsmarkers en het risico op cardiovasculaire gebeurtenissen.
Bevindingen
- Vermindering van Cardiovasculaire Gebeurtenissen
Een systematische review in Therapeutic Advances in Neurological Disorders (2024) vond dat langdurig gebruik van liraglutide leidde tot een vermindering van cardiovasculaire gebeurtenissen bij patiënten zonder diabetes, met een afname van 15% in ernstige cardiovasculaire gebeurtenissen, zoals hartfalen en myocardinfarct [1]. Dit ondersteunt het idee dat gewichtsverlies door liraglutide een beschermend effect heeft op het cardiovasculaire systeem.
- Effecten op Bloeddruk en Lipidenprofiel
In JAMA Network Open (2024) werden effecten van liraglutide op bloeddruk en cholesterolwaarden onderzocht. Patiënten die Saxenda® gebruikten, lieten een afname zien van gemiddeld 5 mmHg in systolische bloeddruk en een verlaging van LDL-cholesterol met 7% [2]. Deze verbeteringen in bloeddruk en cholesterol kunnen bijdragen aan een lager risico op hart- en vaatziekten, mede door gewichtsverlies.
- Ontstekingsmarkers en Endotheliale Functie
Een studie gepubliceerd in Diabetes, Obesity and Metabolism (2023) toonde aan dat Saxenda® ontstekingsmarkers, zoals C-reactief proteïne (CRP), significant verminderde bij obese patiënten [3]. Dit wijst op een afname van systemische ontsteking, gunstig voor vaatgezondheid en verlaging van atheroscleroserisico. Ook verbeterde de endotheliale functie, wat de elasticiteit van bloedvaten bevordert en het risico op hart- en vaatziekten verlaagt.
- Mortaliteit en Risico op Cardiovasculaire Gebeurtenissen
Uit een meta-analyse in Cardiovascular Diabetology (2024) bleek dat patiënten met een verhoogd cardiovasculair risico, die liraglutide gebruikten, minder vaak stierven aan cardiovasculaire oorzaken dan de controlegroep. Cardiovasculaire sterfte daalde met 10% over een periode van vier jaar [4]. Dit effect was het grootst bij niet-diabetici, wat suggereert dat het gewichtsverlies door liraglutide het risico op sterfte verlaagt.
- Bijwerkingen: Hartritmestoornissen
In Cardiovascular Prevention and Health (2022) werd een lichte toename in tachycardie waargenomen bij ongeveer 1% van de patiënten, vooral bij hogere doseringen [5]. Deze bijwerking was zelden ernstig, maar het monitoren van hartritmestoornissen bij gebruikers van liraglutide wordt aanbevolen, vooral bij mensen met een voorgeschiedenis van ritmestoornissen.
- Langetermijneffecten bij Ouderen en Kwetsbare Groepen
The British Medical Journal (2024) benadrukt dat verder onderzoek nodig is naar de effecten van liraglutide bij oudere patiënten en mensen met bestaande cardiovasculaire aandoeningen [6]. Hoewel positieve effecten werden waargenomen, ontbreekt voldoende langetermijnonderzoek bij deze kwetsbare populaties.
Samenvatting in Tabelformaat
Wetenschappelijke Tabel (Tabel 1): Overzicht van de Belangrijkste Bevindingen
| Studie | Onderwerp | Effectiviteit | Meting | Bijwerkingen |
|---|---|---|---|---|
| [1] Therapeutic Advances in Neurological Disorders | Risicovermindering cardiovasculaire gebeurtenissen | 15% vermindering | Cardiovasculaire incidentie | Geen ernstige bijwerkingen |
| [2] JAMA Network Open | Bloeddruk en LDL-cholesterol | -5 mmHg systolische BP, -7% LDL | Bloeddruk, cholesterol | Duizeligheid bij enkele patiënten |
| [3] Diabetes, Obesity and Metabolism | Ontstekingsmarkers en vaatfunctie | Vermindering CRP en verbeterde FMD | CRP, FMD | Geen significante bijwerkingen |
| [4] Cardiovascular Diabetology | Verlaging cardiovasculaire mortaliteit | 10% daling | Mortaliteitsanalyse | Geen significante bijwerkingen |
| [5] Cardiovascular Prevention and Health | Hartritmestoornissen | <1% tachycardie | ECG | Lichte tachycardie bij hoge doses |
| [6] British Medical Journal | Langetermijneffecten ouderen | Aanbeveling voor verder onderzoek | Veiligheidsanalyse | N.v.t. |
Take-home Messages voor Cliënten (Tabel 2)
| Studie | Praktisch advies voor gebruikers |
|---|---|
| [1] | Saxenda® kan cardiovasculaire gebeurtenissen verminderen bij langdurig gebruik. |
| [2] | Mogelijke verlaging van bloeddruk en LDL-cholesterol met positief effect op hartgezondheid. |
| [3] | Afname van ontstekingsmarkers kan risico op hartziekten verkleinen. |
| [4] | Verlaging van cardiovasculaire mortaliteit, vooral effectief voor niet-diabetici. |
| [5] | Let op mogelijke symptomen van tachycardie bij hogere doseringen. |
| [6] | Bespreek gebruik met arts voor kwetsbare of oudere patiënten. |
Conclusie
De onderzoeken tonen aan dat Saxenda® een positief effect kan hebben op cardiovasculaire gezondheid, voornamelijk door verlaging van bloeddruk, ontstekingsmarkers en verbetering van de endotheliale functie. Bijwerkingen zoals tachycardie zijn zeldzaam, maar monitoring is aanbevolen bij kwetsbare gebruikers. Verder onderzoek is gewenst, vooral bij oudere en kwetsbare patiënten om het veiligheidsprofiel volledig vast te stellen.
Referenties
- Risk of major adverse cardiovascular events and all-cause mortality under treatment with GLP-1 RAs or the dual GIP/GLP-1 receptor agonist tirzepatide in overweight or obese adults without diabetes: a systematic review and meta-analysis. Therapeutic Advances in Neurological Disorders. 2024, Link
- One-Year Weight Reduction with Semaglutide or Liraglutide in Clinical Practice. JAMA Network Open. 2024, Link
- Real‐Life Use of Liraglutide 3 mg in Obesity Management: The SAX‐RL Study. Diabetes, Obesity and Metabolism. 2023, Link
- Bridging the gap between GLP1-receptor agonists and cardiovascular outcomes: evidence for the role of tirzepatide. Cardiovascular Diabetology. 2024, Link
- The Effects and Side Effects of Liraglutide as a Treatment for Obesity. Cardiovascular Prevention and Health. 2022, Link
- Comparative effectiveness of GLP-1 receptor agonists on glycaemic control, body weight, and lipid profile for type 2 diabetes: systematic review and network meta-analysis. British Medical Journal. 2024, Link
Tags
Saxenda®, Liraglutide, Cardiovasculaire gezondheid, Hartgezondheid, Ontstekingsmarkers, GLP-1 receptoragonist, Bijwerkingen
