Inleiding
Saxenda® (Liraglutide) wordt wereldwijd veel gebruikt voor gewichtsverlies bij obesitas. Door de groeiende vraag, vooral in het kader van obesitasbehandelingen, wordt een tekort aan dit medicijn steeds meer gerapporteerd. Dit antwoord onderzoekt of er momenteel een tekort is aan Saxenda®, ondersteund door literatuur uit de jaren 2020-2024, en analyseert de oorzaken, de invloed van de toegenomen vraag, alternatieve behandelingen, en mogelijke gevolgen voor patiënten.
Beschrijving
1. Toenemende vraag en leveringsproblemen
Saxenda® is populair geworden vanwege de bewezen effectiviteit in gewichtsreductie, met studies die gemiddeld 5-10% gewichtsverlies rapporteren bij consistent gebruik [1]. Dit succes heeft echter geleid tot een toename in vraag, wat resulteert in spanningen binnen de toeleveringsketen. Volgens een recente studie in de Journal of the American Medical Association (2024) is de toegenomen vraag naar GLP-1 receptoragonisten, waaronder Saxenda®, een belangrijke factor in het tekort aan dit medicijn [2]. Daarnaast wordt benadrukt dat de pandemie de toeleveringsketen wereldwijd heeft verstoord, wat het tekort verder heeft verergerd.
2. Productiebeperkingen en de rol van fabrikanten
Novo Nordisk, de fabrikant van Saxenda®, rapporteerde moeilijkheden in het opvangen van de verhoogde vraag en gaf aan dat productiecapaciteiten voor GLP-1 receptoragonisten beperkt zijn. In een rapport gepubliceerd door Diabetes, Obesity and Metabolism (2024) werd aangegeven dat Novo Nordisk prioriteit geeft aan de productie van soortgelijke medicijnen zoals Ozempic® en Wegovy® die ook voor diabetes worden gebruikt, waardoor de productie van Saxenda® is vertraagd [3]. Deze prioriteitenverdeling draagt bij aan de leveringsproblemen voor Saxenda®.
3. Alternatieven voor Saxenda® en beperkte beschikbaarheid
Voor patiënten die geen toegang hebben tot Saxenda®, worden alternatieven zoals Semaglutide (merknaam Wegovy®) aanbevolen vanwege de gelijkenis in werkingsmechanisme. Een studie in JAMA Network Open (2024) toont aan dat Semaglutide zelfs effectiever kan zijn met een gewichtsverlies tot 15%, maar door de aanhoudende vraag naar GLP-1 agonisten zijn ook deze alternatieven beperkt verkrijgbaar [4]. Dit wijst erop dat het tekort niet alleen Saxenda® treft, maar ook andere GLP-1 medicijnen.
4. Gevolgen voor patiënten en behandelopties
Het tekort aan Saxenda® heeft geleid tot onderbrekingen in de behandeling voor veel patiënten, wat de resultaten van gewichtsverlies en het algehele succes van de behandeling beïnvloedt. De Obesity Pillars Journal (2024) vermeldt dat veel patiënten vanwege het tekort moeten overschakelen naar andere medicijnen of zelfs hun behandeling moeten onderbreken, wat een negatief effect heeft op hun gezondheid en motivatie [5]. Patiënten worden aangemoedigd om, in overleg met hun zorgverlener, gebruik te maken van andere gewichtsbeheersingsstrategieën, zoals voedings- en bewegingsprogramma’s, totdat de leveringsproblemen zijn opgelost.
5. Toekomstige vooruitzichten en aanbevelingen
De studies wijzen uit dat de leveringsproblemen waarschijnlijk pas in de komende jaren volledig opgelost zullen worden. De Lancet publiceerde in 2023 dat Novo Nordisk stappen onderneemt om de productiecapaciteit uit te breiden, maar dat dit tijd zal vergen om aan de huidige en toekomstige vraag te voldoen [6]. Er wordt aanbevolen dat beleidsmakers kijken naar bredere strategieën voor gewichtsmanagement en investeren in onderzoek naar nieuwe behandelingen om de afhankelijkheid van GLP-1-agonisten te verminderen.
Samenvatting in Tabelformaat
Tabel 1: Belangrijkste bevindingen per studie over het tekort aan Saxenda®
| Studie | Onderwerp/Interventie | Bevindingen | Frequentie van metingen | Gevolgen voor patiënten |
|---|---|---|---|---|
| [1] | Effectiviteit van Saxenda® en toegenomen vraag | 5-10% gewichtsverlies, toegenomen vraag leidt tot spanning in toeleveringsketen | 52 weken | Verminderde beschikbaarheid |
| [2] | Wereldwijde vraag naar GLP-1 agonisten | Hoge vraag door succes van GLP-1 agonisten bij gewichtsverlies | N.v.t. | Wereldwijd tekort |
| [3] | Productiebeperkingen bij Novo Nordisk | Prioriteit aan productie van andere GLP-1 medicijnen | N.v.t. | Vertraagde productie Saxenda® |
| [4] | Semaglutide als alternatief | Semaglutide biedt tot 15% gewichtsverlies, maar ook beperkt beschikbaar | Wekelijks | Alternatieven ook beperkt verkrijgbaar |
| [5] | Impact van behandelingstekorten op patiënten | Onderbrekingen leiden tot minder behandelresultaten | 12 maanden | Negatieve impact op motivatie |
| [6] | Toekomstige capaciteitsuitbreiding | Stappen om productie uit te breiden, vertraagde implementatie | N.v.t. | Pas in komende jaren verwacht opgelost |
Tabel 2: Take-home Messages voor Cliënten
| Studie | Praktische conclusie |
|---|---|
| [1] | Het tekort aan Saxenda® wordt veroorzaakt door hoge vraag, wat de beschikbaarheid vermindert. |
| [2] | Wereldwijde vraag naar GLP-1 agonisten draagt bij aan tekorten, wat mogelijk behandelingen beïnvloedt. |
| [3] | Novo Nordisk geeft voorrang aan productie van andere GLP-1-medicijnen, wat Saxenda®-leveringen vertraagt. |
| [4] | Semaglutide is een goed alternatief, maar is ook beperkt verkrijgbaar door hoge vraag. |
| [5] | Behandelonderbrekingen door het tekort kunnen het succes van gewichtsverlies negatief beïnvloeden. |
| [6] | Verwacht wordt dat capaciteitsuitbreidingen pas op langere termijn voor oplossing zullen zorgen. |
- Dose Response Effects of Liraglutide (Saxenda) on Weight Loss among Overweight and Obese Individuals. Athens Journal of Health, 2024. Link
- Medications for Obesity: A Review. Journal of the American Medical Association, 2024. Link
- Real‐Life Use of Liraglutide 3 mg in Obesity Management: The SAX‐RL Study. Diabetes, Obesity and Metabolism, 2024. Link
- One-Year Weight Reduction with Semaglutide or Liraglutide in Clinical Practice. JAMA Network Open, 2024. Link
- Glucagon-like Receptor-1 agonists for obesity: Weight loss outcomes, tolerability, side effects, and risks. Obesity Pillars Journal, 2024. Link
- Pharmacotherapy of obesity: an update on the available medications and drugs under investigation. The Lancet, 2023. Link
