Inleiding
Saxenda® (liraglutide) is een GLP-1 receptoragonist die wordt gebruikt voor gewichtsbeheersing bij mensen met obesitas. De werking van Saxenda is gebaseerd op de nabootsing van een natuurlijk hormoon dat de eetlust reguleert. Hoewel het effect van Saxenda indrukwekkend kan zijn bij gewichtsverlies, is het essentieel om de aard en werking van dit middel te onderscheiden van steroïden, die op een totaal andere manier functioneren.
Beschrijving
1. Wat is Saxenda en hoe werkt het?
Saxenda behoort tot de klasse van glucagon-achtige peptide-1 (GLP-1) receptoragonisten. Het stimuleert verzadiging en vermindert de eetlust door te binden aan GLP-1-receptoren in de hersenen, zoals beschreven in de studie van Diabetes, Obesity and Metabolism [1]. Dit mechanisme verschilt wezenlijk van steroïden, die voornamelijk werken via hormonen zoals cortisol of testosteron en een systemische impact hebben op spieren, ontstekingsremming en andere functies.
2. Saxenda versus steroïden: verschillen in werkingsmechanismen
Steroïden, zoals corticosteroïden en anabole steroïden, hebben een krachtige werking op celgroei, spieropbouw en ontstekingsremming. Een uitgebreide review in de Journal of the American Medical Association [2] bevestigt dat Saxenda hier niets mee te maken heeft. In tegenstelling tot steroïden, die systemische effecten hebben, werkt liraglutide primair in het centrale zenuwstelsel zonder invloed op spiermassa of steroïdachtige hormonale functies.
3. Klinische voordelen en beperkingen
Volgens een studie in de Lancet Diabetes & Endocrinology [3] leidt Saxenda tot een gewichtsverlies van 6-10% bij consistent gebruik. Dit gewichtsverlies wordt bereikt door verminderde voedselinname en niet door verhoogde spiermassa, zoals het geval kan zijn bij anabole steroïden. Saxenda kan bijwerkingen veroorzaken zoals misselijkheid, wat het gebruik van het middel kan beïnvloeden, maar deze bijwerkingen verschillen fundamenteel van de ernstige bijwerkingen die vaak aan steroïden worden toegeschreven.
4. Langdurige effecten
Langdurig gebruik van Saxenda ondersteunt gewichtsbehoud, zoals gedocumenteerd in JAMA Network Open [4]. Na het stoppen met het middel keren de eetlust en het gewicht vaak terug, wat erop wijst dat Saxenda een tijdelijke ondersteuning biedt zonder de blijvende hormonale veranderingen die steroïden kunnen veroorzaken.
5. Misvattingen over steroïden
De verwarring rond Saxenda en steroïden kan voortkomen uit het idee dat beide middelen invloed hebben op lichaamsgewicht. Een systematische review in Obesity Pillars Journal [5] benadrukt echter dat Saxenda werkt via metabole regulatie, terwijl steroïden directe invloed uitoefenen op spiergroei en lichaamsvet via androgenen of glucocorticoïden.
Samenvatting in tabelformaat
Wetenschappelijke Tabel – Belangrijkste Bevindingen
| Studie | Onderwerp | Effectiviteit | Werkingsmechanisme | Bijwerkingen |
|---|---|---|---|---|
| [1] | Effect op verzadiging en eetlust | Gewichtsverlies: 6-10% | GLP-1 receptoragonist | Misselijkheid, braken |
| [2] | Verschillen Saxenda vs. steroïden | Geen steroïd-achtige effecten | Regulatie via CZS | Geen steroïd-gerelateerde |
| [3] | Langdurig gewichtsbehoud | Gewichtsverlies behouden bij therapie | Verlaging eetlust | Terugval na stop |
| [4] | Klinische effecten Saxenda | Effectief voor obesitasmanagement | Lokale hormoonwerking | Misselijkheid |
| [5] | Verwarring over steroïde werking | Saxenda ≠ steroïde | Metabole regulatie | Geen steroïde-specifieke |
Take-home Messages voor Cliënten
| Studie | Praktische conclusie |
|---|---|
| [1] | Saxenda helpt je minder te eten en af te vallen. |
| [2] | Saxenda is geen steroïde, het werkt via je hersenen. |
| [3] | Zolang je Saxenda gebruikt, blijf je gewicht verliezen. |
| [4] | Na stoppen kan je eetlust en gewicht weer toenemen. |
| [5] | Verwacht geen spiergroei of steroïde-effecten. |
Conclusie
Saxenda® (liraglutide) is geen steroïde. Het werkt via een specifiek mechanisme in het centrale zenuwstelsel om de eetlust te verminderen en gewichtsverlies te bevorderen. De effecten zijn tijdelijk en afhankelijk van consistent gebruik. In tegenstelling tot steroïden beïnvloedt Saxenda geen spiermassa of ontstekingsprocessen, en het heeft geen systemische hormonale werking. Misverstanden over Saxenda als steroïde kunnen worden weggenomen door voorlichting over de unieke werking en toepassingen van GLP-1 receptoragonisten.
- Effect of the glucagon-like peptide-1 receptor agonist liraglutide, compared to caloric restriction, on appetite, dietary intake, body fat distribution and cardiometabolic biomarkers: A randomized trial in adults with obesity and prediabetes. Diabetes, Obesity and Metabolism. 2023, Link artikel.
- Medications for Obesity: A Review. Journal of the American Medical Association. 2024, Link artikel.
- Effects of Liraglutide on Visceral and Ectopic Fat in Adults with Overweight and Obesity. The Lancet Diabetes & Endocrinology. 2021, Link artikel.
- One-Year Weight Reduction with Semaglutide or Liraglutide in Clinical Practice. JAMA Network Open. 2024, Link artikel.
- Glucagon-like Receptor-1 agonists for obesity: Weight loss outcomes, tolerability, side effects, and risks. Obesity Pillars Journal. 2024, Link artikel.
