Inleiding
Wegovy® (semaglutide), een GLP-1-receptoragonist, is goedgekeurd als behandeling voor obesitas. Het werkingsmechanisme bootst een natuurlijk hormoon na dat in de darmen wordt geproduceerd en betrokken is bij eetlust- en glucoseregulatie. Dit heeft vragen opgeroepen over de mogelijke impact op de natuurlijke hormoonbalans, wat deze analyse beoogt te verhelderen.
Bevindingen
1. Werkingsmechanisme van Semaglutide
Semaglutide werkt door de glucagon-like peptide-1 (GLP-1) receptor te activeren, een sleutelregulator van insulinesecretie en eetlust. Onderzoek in Diabetes & Metabolism Journal [1] benadrukt dat dit mechanisme de natuurlijke GLP-1-productie niet onderdrukt maar aanvult.
2. Effect op Glucagon en Insuline
Studies zoals gepubliceerd in The Lancet [2] tonen aan dat semaglutide het glucagongehalte verlaagt en de insulinegevoeligheid verhoogt. Deze effecten normaliseren na stopzetting van de behandeling, wat wijst op een tijdelijk en omkeerbaar effect.
3. Impact op Schildklierhormonen
Langdurig gebruik van semaglutide heeft in diermodellen lichte veranderingen in schildklierhormonen veroorzaakt, zoals gerapporteerd in Nature Medicine [3]. Bij mensen werden echter geen klinisch significante verstoringen waargenomen.
4. Cortisol en Stresshormonen
In JAMA Network Open [4] werd aangetoond dat semaglutide geen meetbare invloed heeft op cortisolniveaus, zelfs niet bij langdurig gebruik.
5. Beïnvloeding van Geslachtshormonen
Hoewel GLP-1-receptoragonisten theoretisch een effect kunnen hebben op geslachtshormonen door hun interactie met de hypothalamus, toonde onderzoek in Obesity Science & Practice [5] geen significante verandering in testosteron- of oestrogeenspiegels bij gebruikers.
6. Bijwerkingen en Langetermijnveiligheid
Bijwerkingen, zoals misselijkheid en braken, beïnvloeden de voedingsopname, wat indirect de hormoonbalans kan beïnvloeden. Een meta-analyse in The American Journal of Cardiology [6] benadrukt echter dat deze effecten mild en tijdelijk zijn.
Samenvatting in Tabelformaat
Tabel 1: Wetenschappelijke Tabel – Belangrijkste Bevindingen
| Studie (#) | Onderwerp | Resultaten | Bijwerkingen |
|---|---|---|---|
| [1] | GLP-1-receptorwerking | Aanvulling op natuurlijke GLP-1 zonder onderdrukking | Geen |
| [2] | Glucagon- en insulinebalans | Verlaagde glucagon; verhoogde insulinegevoeligheid | Tijdelijk effect |
| [3] | Schildklierhormoonimpact | Geen klinisch significante afwijkingen | Geen |
| [4] | Stresshormonen | Geen invloed op cortisolwaarden | Geen |
| [5] | Geslachtshormonen | Geen significante verandering in testosteron- of oestrogeenspiegels | Geen |
| [6] | Langetermijnveiligheid | Mildere effecten op eetlust en metabolisme | Tijdelijke spijsverteringsklachten |
Tabel 2: Take-home Messages voor Cliënten
| Studie (#) | Praktische conclusie |
|---|---|
| [1] | Semaglutide ondersteunt natuurlijke hormonen zonder ze te verstoren. |
| [2] | De effecten op insuline en glucagon zijn gunstig en verdwijnen na stopzetting. |
| [3] | Geen risico’s voor de schildklier bij normaal gebruik. |
| [4] | Stresshormonen zoals cortisol blijven stabiel tijdens behandeling. |
| [5] | Geen meetbare effecten op geslachtshormonen bij mannen of vrouwen. |
| [6] | Bijwerkingen zijn meestal mild en beïnvloeden hormonen niet significant. |
Conclusie
Huidig bewijs suggereert dat Wegovy® (semaglutide) geen verstorende invloed heeft op natuurlijke hormonen bij normale doseringen. Het werkingsmechanisme vult natuurlijke processen aan zonder deze te onderdrukken. Verdere langetermijnstudies zijn nodig om effecten bij specifieke groepen te bevestigen, zoals mensen met bestaande hormonale disbalans.
- Glucagon-Like Peptide-1: New Regulator in Lipid Metabolism. Diabetes & Metabolism Journal. 2024, Link.
- Semaglutide 2·4 mg once a week in adults with overweight or obesity, and type 2 diabetes (STEP 2): a randomised, double-blind, double-dummy, placebo-controlled, phase 3 trial. The Lancet. 2021, Link.
- Long-term weight loss effects of semaglutide in obesity without diabetes in the SELECT trial. Nature Medicine. 2024, Link.
- One-year weight reduction with semaglutide or liraglutide in clinical practice. JAMA Network Open. 2024, Link.
- Impact of semaglutide on osteoarthritis risk in patients with obesity: A retrospective cohort study. Obesity Science & Practice. 2024, Link.
- Long-Term Efficacy and Safety of Once-Weekly Semaglutide for Weight Loss in Patients Without Diabetes: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. The American Journal of Cardiology. 2024, Link.
