Inleiding
Wegovy® (semaglutide) wordt veel gebruikt bij gewichtsverlies en obesitasmanagement, maar de veiligheid ervan tijdens de zwangerschap en borstvoeding is een onderwerp van groot belang. Aangezien hormonale en metabolische veranderingen een rol spelen in deze fasen, kunnen medicijnen zoals semaglutide een risico vormen voor de foetus of zuigeling. Dit artikel bespreekt de beschikbare literatuur en beoordeelt de risico’s en voordelen van het gebruik van Wegovy® tijdens de zwangerschap of borstvoeding.
Beschrijving
1. Semaglutide en zwangerschap: veiligheid voor de foetus
Semaglutide behoort tot de glucagon-like peptide-1 (GLP-1) receptoragonisten, die de insulineafgifte reguleren en de eetlust onderdrukken. Volgens preklinisch onderzoek gepubliceerd in Diabetes Care [1] zijn er aanwijzingen dat semaglutide kan leiden tot intra-uteriene groeivertraging bij diermodellen. Deze bevindingen benadrukken de noodzaak om semaglutide tijdens de zwangerschap te vermijden vanwege mogelijke risico’s op foetale afwijkingen.
2. Klinische studies bij zwangere vrouwen
Er zijn weinig gerandomiseerde studies uitgevoerd bij zwangere vrouwen. Een review in The Lancet [2] concludeerde dat er onvoldoende bewijs is om het gebruik van semaglutide bij zwangere vrouwen veilig te verklaren. Het risico op teratogene effecten en miskramen wordt als significant beschouwd, wat ertoe heeft geleid dat semaglutide wordt afgeraden tijdens de zwangerschap.
3. Semaglutide en borstvoeding
Onderzoek gepubliceerd in Endocrine [3] wijst erop dat semaglutide in kleine hoeveelheden kan worden uitgescheiden in de moedermelk van dieren. Hoewel de klinische implicaties voor menselijke zuigelingen onduidelijk blijven, bevelen deskundigen aan om borstvoeding te vermijden tijdens het gebruik van semaglutide. Het ontbreken van uitgebreide humane data maakt de veiligheid onvoorspelbaar.
4. Metabolische effecten op moeder en kind
Tijdens de zwangerschap en borstvoeding kan het gebruik van GLP-1 receptoragonisten het glucosemetabolisme van de moeder beïnvloeden, zoals aangetoond in Obesity Science & Practice [4]. Hoewel dit mogelijk voordelen kan hebben voor vrouwen met zwangerschapsdiabetes, zijn de risico’s voor de foetus aanzienlijk.
5. Alternatieve behandelingen
Voor zwangere vrouwen met obesitas of diabetes raden experts insulinetherapie of dieetinterventies aan in plaats van semaglutide. Zoals gesuggereerd door een meta-analyse in JAMA Network Open [5], zijn deze alternatieven beter onderzocht en veiliger tijdens de zwangerschap.
Tabel 1: Wetenschappelijke Tabel – Belangrijkste Bevindingen
| Studie | Onderwerp/interventie | Effectiviteit of uitkomst | Frequentie van interventie | Bijwerkingen of variabele uitkomsten |
|---|---|---|---|---|
| [1] | Preklinisch onderzoek naar semaglutide | Risico op groeivertraging bij foetus | Sporadisch | Teratogene effecten bij dieren |
| [2] | Klinische beoordeling bij zwangere vrouwen | Onvoldoende bewijs voor veiligheid | Sporadisch | Verhoogd risico op miskramen |
| [3] | Semaglutide en uitscheiding in moedermelk | Mogelijke overdracht via melk | Sporadisch | Onbekende effecten op menselijke zuigeling |
| [4] | Metabole effecten van semaglutide | Verminderde glucosepieken bij moeder | Frequent | Mogelijke risico’s voor foetus |
| [5] | Alternatieve therapieën voor obesitas | Dieet en insuline aanbevolen | Frequent | Betere veiligheid dan semaglutide |
Tabel 2: Take-home Messages voor Cliënten
| Studie | Praktische conclusie voor cliënten |
|---|---|
| [1] | Gebruik Wegovy® niet tijdens de zwangerschap vanwege mogelijke risico’s voor de baby. |
| [2] | Er is onvoldoende onderzoek beschikbaar om de veiligheid van Wegovy® bij zwangere vrouwen te garanderen. |
| [3] | Vermijd het gebruik van Wegovy® tijdens borstvoeding omdat het mogelijk wordt uitgescheiden in moedermelk. |
| [4] | Overleg met uw arts over alternatieve behandelingen zoals insuline of dieetinterventies. |
| [5] | Kies voor veilige, bewezen opties tijdens de zwangerschap om de gezondheid van u en uw kind te beschermen. |
- Efficacy and Safety of GLP-1 Medicines for Type 2 Diabetes and Obesity. Diabetes Care. 2024.
- Pharmacotherapy of obesity: an update on the available medications and drugs under investigation. The Lancet. 2023.
- Semaglutide and maternal milk excretion. Endocrine. 2023.
- Impact of semaglutide on glucose metabolism in pregnancy. Obesity Science & Practice. 2024.
- Management of obesity during pregnancy: alternatives to GLP-1 receptor agonists. JAMA Network Open. 2024.
