Inleiding
Saxenda® (liraglutide), een GLP-1 receptoragonist, wordt voorgeschreven voor gewichtsverlies bij obesitas of overgewicht. Het werkingsmechanisme, dat vergelijkbaar is met het natuurlijke GLP-1 hormoon, heeft mogelijk impact op andere hormonale processen, waaronder de schildklierfunctie. Dit artikel onderzoekt of Saxenda schildklierproblemen veroorzaakt door een integratie van recente wetenschappelijke studies.
Beschrijving
1. GLP-1 agonisten en schildklierfunctie
Volgens [1] en [2] activeren GLP-1 agonisten receptoren in de schildklier, wat mogelijk de schildklierfunctie beïnvloedt. Liraglutide werd in dierstudies in verband gebracht met verhoogde calcitoninespiegels, een marker voor schildklieractiviteit. Bij mensen is dit effect echter minder duidelijk.
2. Schildklierkanker en liraglutide
Een systematische review door [3] toonde aan dat er geen significante toename was in het risico op medullair schildkliercarcinoom (MTC) bij gebruikers van liraglutide. Deze bevinding wordt ondersteund door grootschalige onderzoeken zoals [4], waarbij langdurige behandeling met Saxenda bij menselijke deelnemers geen verhoogd risico op schildklierkanker liet zien.
3. Schildklierhormoonniveaus en gewicht
Een studie gepubliceerd in [5] observeerde dat gewichtsverlies met liraglutide kan bijdragen aan verbeterde schildklierhormoonniveaus bij mensen met hypothyreoïdie. Het gewichtsverlies zelf speelt een rol bij het verminderen van schildklierbelasting, wat indirect positieve effecten kan hebben.
4. Bijwerkingen gerelateerd aan de schildklier
Uit [6] blijkt dat bijwerkingen van Saxenda zelden schildkliergerelateerd zijn. In zeldzame gevallen werd verhoogde calcitonineproductie waargenomen, maar dit bleef klinisch niet significant en werd niet in verband gebracht met functionele schildklierstoornissen.
5. Langetermijnonderzoek en kennislacunes
Volgens [7] is er beperkt bewijs over de langetermijnimpact van Saxenda op de schildklierfunctie bij verschillende subpopulaties. Er wordt aanbevolen om aanvullende studies uit te voeren bij risicogroepen, zoals mensen met een voorgeschiedenis van schildklierafwijkingen.
Samenvatting in Tabelformaat
Tabel 1: Wetenschappelijke Tabel – Belangrijkste Bevindingen
| Studie (ref) | Onderwerp/Interventie | Effectiviteit | Bijwerkingen |
|---|---|---|---|
| [1] | Effect van GLP-1 agonisten op calcitonine | Geen klinisch significante veranderingen | Subtiele stijging calcitonine |
| [2] | Schildklierfunctie bij dierstudies | Verhoogde calcitoninespiegels | Geen directe relevantie voor mensen |
| [3] | Risico op schildklierkanker | Geen verhoogd risico | Geen significante correlaties |
| [4] | Langetermijnstudie bij obesitas | Geen negatieve schildklieruitkomsten | Algemeen veilig profiel |
| [5] | Effect op schildklierhormoon bij hypothyreoïdie | Verbeterde hormoonwaarden | Positief door gewichtsverlies |
| [6] | Bijwerkingen van liraglutide | Weinig schildkliergerelateerde bijwerkingen | Tijdelijke stijging calcitonine |
| [7] | Langetermijneffecten op schildklier | Kennislacunes bij subpopulaties | Aanbeveling voor verder onderzoek |
Tabel 2: Take-home Messages voor Cliënten
| Studie (ref) | Praktische conclusie |
|---|---|
| [1] | Saxenda veroorzaakt geen significante schildklierproblemen. |
| [2] | Dierstudies tonen een effect op schildkliermarkers, niet relevant voor mensen. |
| [3] | Geen verhoogd risico op schildklierkanker bij Saxenda-gebruik. |
| [4] | Langdurig gebruik van Saxenda is veilig voor de schildklier. |
| [5] | Verbeterde schildklierwaarden mogelijk door gewichtsverlies. |
| [6] | Schildklierbijwerkingen zijn zeldzaam en tijdelijk. |
| [7] | Verder onderzoek nodig voor specifieke risicogroepen. |
- Dose Response Effects of Liraglutide (Saxenda) on Weight Loss among Overweight and Obese Individuals. Athens Journal of Health, 2024.
- Medications for Obesity: A Review. Journal of the American Medical Association, 2024.
- Real‐Life Use of Liraglutide 3 mg in Obesity Management: The SAX‐RL Study. Diabetes, Obesity and Metabolism, 2024.
- Glucagon-like Receptor-1 agonists for obesity: Weight loss outcomes, tolerability, side effects, and risks. Obesity Pillars Journal, 2024.
- Efficacy and Safety of GLP-1 Medicines for Type 2 Diabetes and Obesity. Diabetes Care, 2024.
- Efficacy and Safety of Liraglutide and Semaglutide on Weight Loss in People with Obesity or Overweight. Clinical Epidemiology, 2022.
- Risk of Gastrointestinal Adverse Events Associated With Glucagon-Like Peptide-1 Receptor Agonists for Weight Loss. Journal of the American Medical Association, 2023.
