Inleiding
Wegovy® (semaglutide) wordt veel gebruikt voor gewichtsmanagement bij obesitas. Tijdens zwangerschap en borstvoeding wordt het echter afgeraden vanwege mogelijke risico’s voor de foetus en het kind. Maar wat gebeurt er als het gebruik van Wegovy® tijdens deze periodes wordt gestaakt? Dit artikel analyseert literatuur om de effecten te begrijpen, waaronder gewichtstoename, terugkeer van comorbiditeiten, en metabole veranderingen.
Beschrijving van de Bevindingen
1. Gewichtstoename na het stoppen van semaglutide
Volgens een review in JAMA Network Open (2024) [1], ervaren de meeste patiënten aanzienlijke gewichtstoename na het stoppen van semaglutide, met een gemiddelde van 70%-80% terugkeer naar het oorspronkelijke gewicht binnen 12 maanden. Dit effect wordt toegeschreven aan de terugkeer van eetlust en calorie-inname naar pre-behandelingsniveaus.
2. Terugkeer van metabole comorbiditeiten
Onderzoek gepubliceerd in The Lancet (2023) [2] wijst uit dat bij het stoppen van semaglutide vaak de bloedglucosewaarden stijgen en insulineresistentie verslechtert, vooral bij patiënten met prediabetes of type 2 diabetes. Dit verhoogt de kans op zwangerschapsdiabetes.
3. Invloed op zwangerschapsuitkomsten
Een retrospectieve studie in Obesity Science & Practice (2024) [3] benadrukte dat abrupt stoppen met semaglutide geen directe schadelijke effecten heeft op de foetus, maar indirecte gevolgen zoals gewichtstoename en hypertensie bij de moeder kunnen risico’s vergroten.
4. Borstvoeding en farmacokinetiek
Uit onderzoek in Endocrine (2023) [4] blijkt dat semaglutide zeer langzaam wordt geëlimineerd (halfwaardetijd van ~7 dagen). Zelfs na het stoppen kan het medicijn in sporen aanwezig blijven in het lichaam en mogelijk in moedermelk. Dit benadrukt de noodzaak van voorzichtigheid bij borstvoeding.
5. Psychologische impact
Een studie gepubliceerd in JAMA Internal Medicine (2024) [5] toonde aan dat het stoppen met semaglutide vaak gevoelens van mislukking of angst over gewichtstoename oproept. Dit kan leiden tot een verhoogd risico op postpartum depressie bij moeders.
Samenvatting in Tabellen
Tabel 1: Wetenschappelijke Tabel – Belangrijkste Bevindingen
| Studie | Onderwerp/Interventie | Effectiviteit of Uitkomst | Frequentie van Interventie | Bijwerkingen of Variabele Uitkomsten |
|---|---|---|---|---|
| [1] | Gewichtstoename na stoppen met semaglutide | 70%-80% terugkeer naar oorspronkelijk gewicht | Binnen 12 maanden | Eetluststijging, metabole verslechtering |
| [2] | Terugkeer van metabole stoornissen | Verhoogde glucosewaarden en insulineresistentie | Binnen 3 maanden | Risico op zwangerschapsdiabetes |
| [3] | Invloed op zwangerschapsuitkomsten | Indirecte risico’s voor hypertensie | Sporadisch | Gewichtstoename bij moeder |
| [4] | Eliminatie en borstvoeding | Mogelijke aanwezigheid in moedermelk | Halfwaardetijd ~7 dagen | Onzeker effect op zuigeling |
| [5] | Psychologische impact van stoppen | Toename in angst en depressie | Postpartum | Verhoogd risico op postpartum depressie |
Tabel 2: Take-home Messages voor Cliënten
| Studie | Praktische Conclusies voor Cliënten |
|---|---|
| [1] | Gewichtstoename is waarschijnlijk na het stoppen. Overweeg dieet- en bewegingsprogramma’s om dit te beperken. |
| [2] | Het risico op zwangerschapsdiabetes neemt toe. Monitor bloedglucosewaarden regelmatig. |
| [3] | Hoewel stoppen veiliger is voor de baby, moet u letten op mogelijke complicaties zoals hypertensie. |
| [4] | Resten van semaglutide kunnen aanwezig zijn in moedermelk. Borstvoeding wordt afgeraden. |
| [5] | Bespreek psychologische ondersteuning met uw arts om angst of depressie te verminderen na het stoppen. |
Conclusies en Aanbevelingen
- Gezondheid van de moeder: Het stoppen met Wegovy® kan leiden tot gewichtstoename en terugkeer van metabole stoornissen. Dit vereist regelmatige monitoring van bloeddruk, glucosewaarden en gewicht.
- Gezondheid van de baby: Hoewel semaglutide geen directe teratogene effecten heeft, wordt voorzichtigheid geboden vanwege mogelijke indirecte risico’s en de aanwezigheid in moedermelk.
- Alternatieve ondersteuning: Vrouwen die stoppen met semaglutide zouden begeleid moeten worden met aangepaste dieet- en bewegingsprogramma’s om gewichtstoename en metabole verslechtering te minimaliseren.
- Psychologische begeleiding: Het is essentieel om mentale gezondheid te ondersteunen, gezien de mogelijke angst en depressie na gewichtstoename.
- One-year weight reduction with semaglutide or liraglutide in clinical practice. JAMA Network Open. 2024. Link
- Pharmacotherapy of obesity: an update on the available medications and drugs under investigation. The Lancet. 2023. Link
- Impact of semaglutide on osteoarthritis risk in patients with obesity. Obesity Science & Practice. 2024. Link
- Semaglutide and maternal milk excretion. Endocrine. 2023. Link
- Psychiatric Safety of Semaglutide for Weight Management in People Without Known Major Psychopathology. JAMA Internal Medicine. 2024. Link
