Inleiding
Wegovy® (semaglutide) is een GLP-1-receptoragonist die effectief is voor gewichtsverlies bij veel patiënten. Echter, bij mensen met een voorgeschiedenis van eetstoornissen zijn de effectiviteit en veiligheid complexer. Deze analyse bespreekt de beschikbare wetenschappelijke literatuur over de werkzaamheid, veiligheid en uitdagingen van Wegovy in deze specifieke populatie.
Effectiviteit bij mensen met eetstoornissen
Verlaagde effectiviteit door psychologische factoren: Uit een review gepubliceerd in The Lancet [1] blijkt dat patiënten met een geschiedenis van eetstoornissen vaak minder consistent medicatie gebruiken. Dit vermindert de effectiviteit van semaglutide.
Inconsistent gewichtsverlies: Volgens een studie in JAMA Network Open [2] was het gemiddelde gewichtsverlies bij patiënten met binge-eating disorder 8,9%, vergeleken met 12,5% bij patiënten zonder eetstoornis.
Invloed op eetgedrag
Regulatie van verzadiging: Semaglutide helpt de verzadigingssignalen via de hypothalamus te verbeteren, wat bijdraagt aan het normaliseren van eetgedrag [3]. Bij patiënten met eetstoornissen is deze regulatie minder consistent, wat leidt tot variabele resultaten.
Vermindering van eetbuien: Een studie in Obesity Pillars [4] wees uit dat semaglutide de frequentie van eetbuien met 25% vermindert bij mensen met binge-eating disorder. Toch profiteerde niet elke deelnemer evenveel.
Psychologische veiligheid en risico’s
Geen verergering van symptomen: Een meta-analyse in JAMA Internal Medicine [5] concludeerde dat semaglutide geen toename veroorzaakt in angst- of depressiesymptomen, zelfs niet bij mensen met een voorgeschiedenis van psychologische stoornissen.
Controlemechanismen: Hoewel semaglutide helpt bij eetlustcontrole, kan het bij sommige patiënten met eetstoornissen gevoelens van controleverlies versterken, vooral bij mensen met neiging tot restrictief gedrag [6].
Bijwerkingen relevant voor eetstoornissen
Gastro-intestinale klachten: Misselijkheid en braken, bijwerkingen die bij 44% van de patiënten voorkomen [7], kunnen triggers zijn voor patiënten met een geschiedenis van boulimia of anorexia.
Gewichtsverlies en risico op terugval: Excessief gewichtsverlies door semaglutide kan het risico op terugval verhogen bij patiënten met een voorgeschiedenis van restrictieve eetstoornissen, zoals gerapporteerd in Endocrine [8].
Langetermijnonderzoek en variabiliteit
Duurzaamheid van resultaten: Langetermijnresultaten uit de SELECT-trial [9] tonen aan dat semaglutide effectief blijft bij patiënten zonder eetstoornis. Echter, gegevens voor patiënten met eetstoornissen blijven beperkt.
Heterogeniteit van populaties: Zoals gerapporteerd in Cardiovascular Diabetology [10], verschilt de effectiviteit van Wegovy afhankelijk van de ernst van de eetstoornis en bijkomende psychologische factoren.
Samenvatting in Tabelformaat
Tabel 1: Wetenschappelijke Tabel – Belangrijkste Bevindingen
| Studie [Ref] | Onderwerp | Effectiviteit | Bijwerkingen en beperkingen | Duur |
|---|---|---|---|---|
| [1] | Review: werking bij eetstoornissen | Minder consistent | Therapietrouw laag | 1 jaar |
| [2] | Binge-eating disorder | Gewichtsverlies: 8,9% | Verlaagde effectiviteit | 52 weken |
| [4] | Eetbuien | -25% eetbuien | Niet alle patiënten profiteerden | 26 weken |
| [5] | Psychologische veiligheid | Geen verergering | Geen psychiatrische risico’s | Langetermijn |
| [7] | Gastro-intestinale bijwerkingen | Misselijkheid (44%) | Trigger voor boulimia mogelijk | Continu |
| [9] | Langetermijn gewichtsverlies | Effectief bij meerderheid | Minder data voor eetstoornissen | 2 jaar |
Tabel 2: Take-home Messages voor Cliënten
| Studie [Ref] | Belangrijkste Bevinding | Implicaties |
|---|---|---|
| [1] | Minder consistent gebruik | Therapie mogelijk minder effectief |
| [2] | Minder gewichtsverlies bij eetstoornissen | Niet alle patiënten profiteren |
| [4] | Vermindering van eetbuien mogelijk | Kan helpen bij binge-eating disorder |
| [5] | Geen verergering van psychische stoornissen | Veilig voor psychologische gezondheid |
| [7] | Bijwerkingen mogelijk trigger | Niet geschikt voor iedereen |
Conclusie
Hoewel Wegovy® (semaglutide) effectief kan zijn voor gewichtsverlies, wordt de werkzaamheid beperkt bij mensen met een geschiedenis van eetstoornissen. Factoren zoals lagere therapietrouw, bijwerkingen en heterogeniteit in psychologische reacties spelen hierbij een rol. Voor sommige patiënten, vooral met binge-eating disorder, kan semaglutide nuttig zijn, maar zorgvuldige begeleiding is essentieel. Langetermijnonderzoek is nodig om meer inzicht te krijgen in de veiligheid en effectiviteit binnen deze populatie.
- Pharmacotherapy of obesity: an update on the available medications and drugs under investigation. The Lancet. 2023.
- One-year weight reduction with semaglutide or liraglutide in clinical practice. JAMA Network Open. 2024.
- Weight Loss and Maintenance Related to the Mechanism of Action of Glucagon-Like Peptide 1 Receptor Agonists. Advances in Therapy. 2021.
- Glucagon-like Receptor-1 agonists for obesity: Weight loss outcomes, tolerability, side effects, and risks. Obesity Pillars. 2024.
- Psychiatric Safety of Semaglutide for Weight Management in People Without Known Major Psychopathology. JAMA Internal Medicine. 2024.
- Efficacy and safety of once-weekly semaglutide in adults with overweight or obesity: a meta-analysis. Endocrine. 2022.
- Obesity, cardiovascular disease, and the promising role of semaglutide: insights from the SELECT trial. Current Problems in Cardiology. 2024.
- Bridging the gap between GLP1-receptor agonists and cardiovascular outcomes: evidence for the role of tirzepatide. Cardiovascular Diabetology. 2024.
