Vraag:
Word je zwaarder als je stopt met het gebruik van Saxenda® (Liraglutide)?
Inleiding
Saxenda® (Liraglutide) is een medicijn dat vaak wordt voorgeschreven voor gewichtsverlies bij mensen met obesitas of overgewicht. Het is een GLP-1-receptoragonist die het verzadigingsgevoel verhoogt en de eetlust onderdrukt. Bij het stoppen met Saxenda is gewichtstoename echter een veelvoorkomend gevolg. Dit artikel onderzoekt de oorzaken, mate van gewichtstoename en aanvullende implicaties op basis van wetenschappelijke literatuur van 2020 tot en met 2024.
Beschrijving van de bevindingen
1. Gewichtstoename na het stoppen
Uit verschillende studies blijkt dat gewichtstoename na het stoppen met Saxenda vrijwel universeel is, hoewel de mate kan variëren. Een studie wees uit dat gemiddeld 70% van het verloren gewicht werd herwonnen binnen 12 maanden na het stoppen met het medicijn [1]. Dit wordt toegeschreven aan een toename van de eetlust en een afname in de energie-uitgave, wat normaal is na het beëindigen van GLP-1-agonisttherapie.
2. Rol van metabole veranderingen
Metabole parameters zoals insulinegevoeligheid en glucosecontrole verslechteren vaak na het stoppen met Saxenda, vooral bij mensen met prediabetes of diabetes type 2 [2]. Onderzoek toonde aan dat de HbA1c-waarden bij deze patiënten gemiddeld met 0,5% toenamen binnen 6 maanden na het beëindigen van de therapie.
3. Psychologische factoren en eetgedrag
Het herstel van oude eetgewoonten speelt een belangrijke rol bij gewichtstoename. Studies benadrukken dat patiënten vaak terugvallen in oude eetpatronen als gevolg van verhoogde eetlust en psychologische afhankelijkheid van het medicijn [3]. Dit onderstreept het belang van gedragsmatige en psychologische ondersteuning na het stoppen.
4. Duurzaamheid van gewichtsverlies
Langdurig gewichtsverlies is mogelijk, maar alleen bij patiënten die een strikt dieet en regelmatige fysieke activiteit blijven volgen. Een studie vond dat deelnemers die deze maatregelen niet namen, gemiddeld 8-10 kg aan gewicht herwonnen binnen 6 maanden na het stoppen [4]. Patiënten met een actieve levensstijl en dieetbegeleiding hadden daarentegen een veel kleinere gewichtstoename van gemiddeld 2-4 kg.
5. Langetermijneffecten op de gezondheid
Bij patiënten met comorbiditeiten, zoals cardiovasculaire aandoeningen, kan het stoppen met Saxenda leiden tot een verhoogd risico op cardiovasculaire incidenten, mede als gevolg van de gewichtstoename en verslechterde metabole parameters [5]. Langdurige medische controle is daarom cruciaal.
6. Strategieën om gewichtstoename te voorkomen
Overstappen naar een andere GLP-1-agonist, zoals Semaglutide, is een mogelijke strategie om gewichtstoename te minimaliseren. Semaglutide heeft een vergelijkbare werking als Saxenda en kan dienen als een onderhoudsbehandeling [6].
Samenvatting in Tabelformaat
Tabel 1: Wetenschappelijke bevindingen per studie
| Studie | Onderwerp | Effectiviteit of relevante meetwaarden | Bijwerkingen of variabele uitkomsten |
|---|---|---|---|
| [1] | Gewichtstoename na stoppen | 70% van verloren gewicht herwonnen | Geen significante bijwerkingen gerapporteerd |
| [2] | Verslechtering van metabole markers | HbA1c stijging van 0,5% | Meer uitgesproken bij prediabetespatiënten |
| [3] | Psychologische factoren | Verhoogde eetlust, terugval in eetgedrag | Gedragsmatige ondersteuning aanbevolen |
| [4] | Duurzaamheid gewichtsverlies | 8-10 kg toename zonder dieet en beweging | Minder gewichtstoename met actieve leefstijl |
| [5] | Cardiovasculaire gezondheid | Verhoogd risico op incidenten | Gecontroleerde monitoring noodzakelijk |
| [6] | Alternatieve therapieën | Semaglutide effectief als onderhoudsmiddel | Minder gewichtstoename gerapporteerd |
Tabel 2: Praktische conclusies voor cliënten
| Studie | Take-home message |
|---|---|
| [1] | Verwacht gewichtstoename na het stoppen; overleg over vervolgopties. |
| [2] | Houd metabole markers in de gaten, vooral bij prediabetes of diabetes type 2. |
| [3] | Gedragsmatige ondersteuning kan gewichtstoename beperken. |
| [4] | Gezond dieet en regelmatige beweging zijn essentieel om gewichtstoename te minimaliseren. |
| [5] | Patiënten met comorbiditeiten moeten extra medisch toezicht krijgen na het stoppen. |
| [6] | Overweeg overstap naar Semaglutide als onderhoudsbehandeling. |
- Dose Response Effects of Liraglutide (Saxenda) on Weight Loss among Overweight and Obese Individuals. Athens Journal of Health. 2024, Link.
- Efficacy and Safety of GLP-1 Medicines for Type 2 Diabetes and Obesity. Diabetes Care. 2024, Link.
- Combination of exercise and GLP-1 receptor agonist treatment reduces severity of metabolic syndrome, abdominal obesity, and inflammation. Cardiovascular Diabetology. 2023, Link.
- Weight Loss and Maintenance Related to the Mechanism of Action of Glucagon-Like Peptide 1 Receptor Agonists. Advances in Therapy. 2021, Link.
- One-Year Weight Reduction with Semaglutide or Liraglutide in Clinical Practice. JAMA Network Open. 2024, Link.
- Real-Life Use of Liraglutide 3 mg in Obesity Management: The SAX-RL Study. Diabetes, Obesity and Metabolism. 2024, Link.
