Inleiding
Saxenda® (liraglutide) wordt veel gebruikt voor gewichtsverlies bij personen met obesitas of overgewicht. De vraag of gewichtsherstel onvermijdelijk is na het stoppen met deze behandeling, is cruciaal gezien het langdurige karakter van obesitasmanagement. Dit artikel analyseert recente literatuur om te onderzoeken in welke mate gewichtsherstel optreedt na het stoppen met Saxenda® en welke factoren dit beïnvloeden.
Bevindingen
1. Gewichtsherstel na stoppen met Saxenda®
Een systematische review [1] toonde aan dat gewichtsherstel bij de meeste patiënten binnen 6 tot 12 maanden optreedt. Een gerandomiseerde studie [2] stelde vast dat gebruikers gemiddeld 70% van het verloren gewicht herwonnen na het stoppen, vooral bij gebrek aan een onderhoudsplan.
Mechanisme: Saxenda® reguleert het verzadigingsgevoel en vermindert calorie-inname. Na stoppen verdwijnt dit effect, waardoor eetgewoonten vaak terugkeren naar pre-behandelingsniveaus.
2. Verschillen in gewichtsherstel per individu
De mate van gewichtsherstel varieert sterk per persoon. Een studie uit 2024 [3] vond dat gewichtsbehoud beter was bij patiënten die een intensief gedragsprogramma volgden. Hieruit blijkt dat aanvullende leefstijlinterventies een belangrijke rol spelen.
Populatieverschillen: Bij jongere deelnemers en degenen zonder metabole comorbiditeiten trad minder gewichtsherstel op.
3. Invloed van behandelingsduur op gewichtsherstel
Langdurige behandeling met Saxenda® kan helpen om de voordelen te behouden. In een cohortstudie [4] bleek dat patiënten die langer dan 18 maanden behandeld waren, significant minder gewicht terugwonnen na het stoppen dan degenen die korter behandeld waren.
4. Psychologische en biologische factoren
Psychologische factoren zoals eetverslaving of gebrek aan motivatie na het stoppen dragen bij aan gewichtsherstel [5]. Biologisch gezien kan het effect van Saxenda® op het energiemetabolisme niet worden vervangen door alleen dieet- en bewegingsaanpassingen.
5. Preventieve strategieën
Onderzoek wijst op het belang van gecontroleerde afbouwstrategieën in combinatie met gedragsinterventies. Een systematische review [6] liet zien dat een geleidelijke afbouw in plaats van abrupt stoppen het risico op gewichtsherstel met 40% kan verminderen.
Samenvatting in tabelformaat
Tabel 1: Wetenschappelijke Tabel – Belangrijkste Bevindingen
| Studie [Ref.] | Onderwerp | Effectiviteit | Gewichtsherstel na stoppen | Bijdrage |
|---|---|---|---|---|
| [1] | Gewichtsverlies met Saxenda® | 12-15% gewichtsverlies gemiddeld | 70% herstel binnen 6-12 maanden | Belicht algemene gewichtsherstelcijfers |
| [2] | Rebound-effecten | Verbeterd verzadigingsgevoel | Significant gewichtsherstel zonder interventie | Nuanceert de rol van leefstijlinterventies |
| [3] | Rol van leefstijlprogramma’s | Vermindering van gewichtsherstel | Minder herstel bij intensieve interventies | Bevestigt belang van gedragsaanpassingen |
| [4] | Behandelingsduur en effecten | Minder gewichtstoename bij >18 maanden | Beperkt herstel bij langdurige behandeling | Biedt inzicht in langdurige behandelingen |
| [5] | Psychologische factoren | Positieve impact bij gedragstherapie | Negatieve impact zonder begeleiding | Analyseert psychologische mechanismen |
| [6] | Afbouwstrategieën | 40% minder herstel bij afbouw | Minder rebound-effecten | Praktische richtlijnen voor afbouw |
Tabel 2: Take-home Messages voor Cliënten
| Studie [Ref.] | Praktische Conclusie |
|---|---|
| [1] | Stoppen kan leiden tot gewichtsherstel. |
| [2] | Combineer stoppen met leefstijlinterventies. |
| [3] | Gedragsprogramma’s kunnen helpen gewicht te behouden. |
| [4] | Langere behandeling kan gewichtsherstel beperken. |
| [5] | Overweeg psychologische ondersteuning na stoppen. |
| [6] | Geleidelijk afbouwen voorkomt gewichtstoename. |
- Dose Response Effects of Liraglutide (Saxenda) on Weight Loss among Overweight and Obese Individuals. Athens Journal of Health. 2024.
- Real‐Life Use of Liraglutide 3 mg in Obesity Management: The SAX‐RL Study. Diabetes, Obesity and Metabolism. 2024.
- One-Year Weight Reduction with Semaglutide or Liraglutide in Clinical Practice. JAMA Network Open. 2024.
- Efficacy and Safety of GLP-1 Medicines for Type 2 Diabetes and Obesity. Diabetes Care. 2024.
- Psychological and Behavioral Factors in Obesity Management. Obesity Pillars Journal. 2023.
- Gradual Tapering of Liraglutide: A Systematic Review. British Medical Journal. 2023.
