Macronutriënten

De belangrijkste voedingsstoffen die jij nodig hebt om geestelijk en fysiek gezond te blijven zijn koolhydraten, vet, eiwitten, vezels, vitamines, mineralen en water. Voor een gezond en fit lichaam is het belangrijk dat we deze voedingscomponenten in de juiste verhoudingen binnen krijgen. We kunnen twee hoofdgroepen onderscheiden: macronutrienten en micronutrienten .

Koolhydraten, vetten en eiwitten zijn macronutriënten. Dit zijn de enige voedingsstoffen die ons energie kunnen geven. Je hebt alle vormen van macronutriënten nodig om je lichaam normaal te kunnen laten functioneren. Toch hebben ze ieder een ander effect op vetverbranding.

Wat zijn koolhydraten precies?

Koolhydraten zijn verschillende soorten suikers en zetmeel. Koolhydraten zijn terug te vinden in ontzettend veel voedingsmiddelen. We onderscheiden 3 verschillende soorten koolhydraten: enkelvoudige koolhydraten, tweevoudige koolhydraten en complexe koolhydraten.

Enkelvoudige koolhydraten zijn bouwstenen waar de andere koolhydraten uit zijn opgebouwd. Druivensuiker, ook wel glucose genoemd en vruchtensuiker, ook wel fractose genoemd zijn de bekende enkelvoudige koolhydraten. De meeste suikers bestaan uit deze twee enkelvoudige koolhydraten.

Tweevoudige koolhydraten zijn twee enkelvoudige koolhydraten die met elkaar verbonden zijn. Er zijn weer drie verschillende soorten tweevoudige koolhydraten namelijk: 1. rietsuiker en bietsuiker (dit is de suiker zoals we die in de koffie doen), 2. lactose en 3. maltose.

Complexe koolhydraten zijn koolhydraten die bestaan uit meerdere enkelvoudige koolhydraten. Deze complexe koolhydraten worden langzamer verteerd door het lichaam. Zetmeel en voedingsvezels zijn voorbeelden van complexe koolhydraten.

Nu gaan we de stap maken van de bouw van verschillende koolhydraten naar de werking van deze koolhydraten in het lichaam en wat het precies te maken heeft met afvallen of aankomen

Waarvoor heb ik koolhydraten nodig?

Je lichaam heeft elke dag energie nodig om te kunnen blijven leven. Deze energie komt onder andere uit koolhydraten die ons lichaam van energie voorzien. Koolhydraten zijn de brandstof van het lichaam. Dus net als een auto benzine nodig heeft om te rijden heeft het lichaam brandstof nodig om te blijven leven en te bewegen. Dus in dit perspectief zijn koolhydraten niet verkeerd om binnen te krijgen. Maar het ligt toch wat ingewikkelder.

Het lichaam wil namelijk altijd zo snel mogelijk de energie halen uit de voedingsmiddelen die jij binnenkrijgt. Eet je voeding die rijk is aan eenvoudig af te breken koolhydraten dan haalt je lichaam daar ook snel de energie uit. Krijg je echter voeding binnen die rijk is aan complexe koolhydraten dan heeft het lichaam langer de tijd nodig om alle energie uit die voeding te halen. Vergelijk het bijvoorbeeld met lego-blokjes. Als je 2 of 3 legostukjes ut elkaar moet halen dan is dat zo gedaan. Moet je een heel legokasteel uit elkaar halen dan ben je behoorlijk lang bezig. Dit is een analogie voor hoe het lichaam enerzijds enkelvoudige koolhydraten en anderzijds complexe koolhydraten verwerkt tot energie waar het lichaam op kan functioneren.

Je kunt dus bijvoorbeeld niet voor je lichaam bepalen dat het komend uur op een langzame manier de energie uit de voeding moet halen die jij binnenkrijgt. Je kun er alleen indirect voor zorgen hoe snel je lichaam de voedingstoffen uit je eten haalt door de voeding te kiezen die langzaam door het lichaam wordt omgezet in energie. Wat gebeurt er dan precies in mijn lijf als ik koolhydraten binnenkrijg? En waarom moet ik minderen met koolhydraten?

Dit gebeurt er in je lichaam

Koolhydraten worden in het lichaam omgezet in glucose. Enkelvoudige koolhydraten(glucose) worden direct opgenomen door de dunne darm en komt via die weg direct in de bloedbaan en kan het via je bloedbanen elk punt in je lichaam bereiken om snel energie af te geven. Ga je dus sporten of zware lichamelijke inspanningen leveren zoals verhuizen dan kun je snelle energie goed gebruiken en dan heb je baad bij het eten van voedingsmiddelen die snel energie afgeven. Meervoudige koolhydraten worden langzaam in energie omgezet en geven dus ook langzaam energie af. Dit is handig als je moet nadenken of als je een kantoorbaan hebt. Als men dus spreekt over ‘snelle’ koolhydraten dan bedoel men voeding die rijk is aan koolhydraten die snel worden omgezet in energie en ‘langzame’ koolhydraten zijn natuurlijk voedingsmiddelen rijk aan (complexe)koolhydraten die langzaam door het lichaam worden verteerd.

Waarom word ik dan dik van koolhydraten?

Als je te veel enkelvoudige koolhydraten binnenkrijgt dan komt er snel veel glucose(suiker) in je bloed en dan stijgt de bloedsuikerpsiegel. Nu is je bloedsuikerspiegel uit balans en het lichaam gaat deze nu weer in balans brengen door insuline aan te maken. Dit hormoon brengt het suikverniveau weer in balans door het de overtollige energie(suiker) over te plaatsen naar al je cellen. Dit wordt dan uiteindelijk opgeslagen als reserve(vet). Dus hoe meer insuline het lichaam moet aanmaken om jouw bloedsuikerspiegel weer in balans te krijgen, des te meer energie er wordt opgeslagen als vet. Belangrijk is dus dat het dik worden te maken heeft met jouw dagelijkse energiebalans. Je wordt pas dik van voedingsmiddelen rijk aan enkelvoudige koolhydraten als de energie uit die voeding niet kan worden gebruikt en uiteindelijk wordt opgeslagen als vet. Op momenten dat je zware arbeit verricht kun je snelle energie zeker goed gebruiken en zul je daar niet dik van worden.

Lees verder over het: koolhydraatarm dieet